De lysogene cyclus beschrijft een symbiotische relatie tussen sommige virussen (gematigde virussen genoemd) en hun gastheren. Hier zijn de belangrijkste verschillen tussen de lysogene en lytische cycli:

1. Integratie versus replicatie :

- Lysogene cyclus:Na infectie van de gastheercel integreert het virale DNA in het chromosomale DNA van de gastheer en wordt het een profaag of provirus. Het geïntegreerde virale DNA wordt tijdens de celdeling naast het gastheer-DNA gerepliceerd.

- Lytische cyclus:In de lytische cyclus repliceert het virale DNA of RNA onafhankelijk binnen de gastheercel, waardoor meerdere kopieën van zichzelf ontstaan.

2. Hostoverleving:

- Lysogene cyclus:De lysogene cyclus zorgt ervoor dat de gastheercel kan overleven en zijn normale functies kan voortzetten. De profaag kan gedurende langere tijd in de gastheer inactief blijven, mogelijk generaties lang.

- Lytische cyclus:De lytische cyclus resulteert in de vernietiging van de gastheercel. Na virale replicatie en assemblage barsten de nieuw gevormde virussen de gastheercel open (lyseren), waardoor de virale deeltjes in de omgeving vrijkomen.

3. Verzending:

- Lysogene cyclus:De profaag kan tijdens de celdeling verticaal worden overgedragen naar het nageslacht van de gastheercel. Elke dochtercel zal een kopie van het geïntegreerde virale DNA dragen.

- Lytische cyclus:De nageslachtvirussen die in de lytische cyclus worden geproduceerd, komen vrij uit de gastheercel en kunnen andere gevoelige gastheercellen infecteren.

4. Inductie en profaagactivering :

- Lysogene cyclus:Onder specifieke omstandigheden kan de profaag ertoe worden aangezet de slapende toestand te verlaten en de lytische cyclus binnen te gaan via een proces dat profaaginductie wordt genoemd. Verschillende triggers, zoals omgevingsstressoren of verdedigingsmechanismen van de gastheer, kunnen inductie initiëren.

- Lytische cyclus:In de lytische cyclus wordt het virale DNA continu gerepliceerd en getranscribeerd, wat leidt tot de productie van virale componenten en uiteindelijk de lyse van de gastheercel.

5. Immuniteit:

- Lysogene cyclus:Gelysogeniseerde gastheercellen verwerven immuniteit tegen superinfectie door dezelfde of nauw verwante virussen vanwege de aanwezigheid van de geïntegreerde profaag. Deze bescherming staat bekend als superinfectie-immuniteit.

- Lytische cyclus:De lytische cyclus biedt geen immuniteit aan de gastheercel. Eenmaal geïnfecteerd ondergaat de gastheercel lyse, waarbij virale deeltjes vrijkomen die andere cellen kunnen infecteren.

Het is belangrijk op te merken dat de lysogene en lytische cycli elkaar niet uitsluiten. Sommige virussen kunnen schakelen tussen deze twee levenscycli, afhankelijk van omgevings- of interne factoren. Het evenwicht tussen deze cycli speelt een belangrijke rol bij de persistentie van het virus, de diversiteit en de reactie van de gastheer op infectie.