Tijdens het samentrekken van de spieren wordt slechts een klein deel van de vrijkomende energie daadwerkelijk omgezet in nuttige arbeid. Het grootste deel van de vrijkomende energie gaat verloren als warmte. De efficiëntie van spiercontractie, gedefinieerd als de verhouding tussen nuttig werk en de totale vrijgekomen energie, ligt doorgaans rond de 20-25%.

De energie die vrijkomt tijdens spiercontractie is afkomstig van de hydrolyse van ATP (adenosinetrifosfaat), de universele energievaluta van cellen. Wanneer ATP wordt afgebroken, komt er energie vrij die kan worden gebruikt om verschillende cellulaire processen aan te drijven, waaronder spiercontractie.

Het proces van spiercontractie omvat het glijden van dunne actinefilamenten over dikke myosinefilamenten in de spiervezels. ATP-hydrolyse levert de energie voor deze glijdende beweging. Niet alle energie die vrijkomt tijdens ATP-hydrolyse wordt echter efficiënt gebruikt voor contractie. Een deel van de energie gaat verloren als warmte als gevolg van wrijving en andere inefficiënties in het proces.

Bovendien verbruikt de spier een aanzienlijke hoeveelheid energie om de rusttonus te behouden en de elastische krachten van de spiervezels tegen te gaan. Dit energieverbruik draagt ​​ook bij aan de algehele inefficiëntie van spiercontractie.

Ondanks de relatief lage efficiëntie van spiercontractie is het nog steeds een opmerkelijke prestatie van de menselijke fysiologie. Het vermogen van spieren om chemische energie om te zetten in mechanische energie stelt ons in staat een breed scala aan bewegingen en activiteiten uit te voeren die essentieel zijn voor het overleven en het dagelijks leven.