Motiliteit verwijst naar het vermogen van een organisme of een cel om onafhankelijk te bewegen. Het is een fundamenteel kenmerk dat wordt waargenomen in veel levende organismen, waaronder micro-organismen zoals bacteriën en protozoa, eencellige organismen zoals amoeben, bepaalde soorten cellen binnen meercellige organismen, en zelfs sommige meercellige organismen zelf.

Motiliteit bij micro-organismen is van vitaal belang voor hun overleving, omdat ze daardoor kunnen reageren op signalen uit de omgeving en zich kunnen aanpassen aan verschillende habitats. Bacteriën gebruiken bijvoorbeeld flagella of pili om zich naar voedingsstoffen te verplaatsen of weg te komen van schadelijke stoffen. Amoeben gebruiken pseudopodia om vrij in hun omgeving te kruipen en zich te bewegen.

In de context van cellen in meercellige organismen is motiliteit essentieel voor processen zoals celdeling, immuunrespons, wondgenezing en embryonale ontwikkeling. Witte bloedcellen gebruiken bijvoorbeeld motiliteit om ziekteverwekkers te bereiken en op te nemen in de immuunrespons van het lichaam.

Meercellige organismen kunnen ook als geheel beweeglijkheid vertonen. Dieren zoals insecten, vogels en zoogdieren beschikken over spiersystemen en gespecialiseerde structuren, zoals poten, vleugels en vinnen, waarmee ze zich kunnen verplaatsen en door hun omgeving kunnen navigeren.

Motiliteit omvat daarom verschillende mechanismen en aanpassingen die organismen, cellen en micro-organismen in staat stellen te bewegen en op hun omgeving te reageren.