Wanneer er minder oxyhemoglobine in het bloed aanwezig is, produceren de rode bloedcellen 2,3-bisfosfoglyceraat (BPG) als stofwisselingsproduct. BPG is een organische fosfaatverbinding die een cruciale rol speelt bij het reguleren van de zuurstofaffiniteit van hemoglobine. Zo werkt het:

1. Bohr-effect: Wanneer de zuurstofconcentratie in de weefsels afneemt, wat leidt tot een verlaging van het oxyhemoglobinegehalte, reageren de rode bloedcellen door hun productie van BPG te verhogen. BPG bindt zich aan hemoglobine in de rode bloedcellen.

2. Allosterische regulatie: BPG fungeert als een allosterische effector van hemoglobine. Het bindt zich aan specifieke plaatsen op het hemoglobinemolecuul en veroorzaakt een conformationele verandering in de structuur ervan. Deze verandering vermindert de affiniteit van hemoglobine voor zuurstof.

3. Verschuiving in de zuurstofdissociatiecurve: De binding van BPG aan hemoglobine verschuift de zuurstofdissociatiecurve naar rechts. Dit betekent dat bij een gegeven partiële zuurstofdruk hemoglobine meer zuurstof afgeeft als BPG aanwezig is.

4. Zuurstoftoevoer vergemakkelijken: Door de affiniteit van hemoglobine voor zuurstof te verminderen, bevordert BPG de afgifte van zuurstof uit rode bloedcellen in weefsels waar de zuurstofconcentratie lager is. Dit zorgt voor een adequate zuurstoftoevoer naar de weefsels, vooral bij aandoeningen zoals hypoxie (laag zuurstofniveau).

Samenvattend:wanneer er minder oxyhemoglobine in het bloed zit, produceren de rode bloedcellen BPG als een metabolisch product om de zuurstofaffiniteit van hemoglobine te reguleren en de zuurstoftoevoer naar weefsels te vergemakkelijken.