Bij besmetting met tetanus komt een toxine geproduceerd door de bacterie Clostridium tetani in de bloedbaan terecht en reist naar het centrale zenuwstelsel. Het toxine interfereert met de overdracht van zenuwsignalen door de afgifte van neurotransmitters te blokkeren. Zonder neurotransmitters kunnen de spieren niet samentrekken, wat leidt tot stijfheid en spasmen. Dit is wat er meestal gebeurt tijdens een tetanusinfectie:

1. Tetanustoxine-invoer: De tetanusbacteriën komen meestal het lichaam binnen via diepe wonden, steekwonden of brandwonden. De bacteriën kunnen ook binnendringen via chronische huidaandoeningen, chirurgische wonden of drugsgebruik.

2. Toxineproductie: Eenmaal in het lichaam produceren de bacteriën het krachtige neurotoxine genaamd tetanospasmin. Dit toxine is verantwoordelijk voor de karakteristieke symptomen van tetanus.

3. Toxinereizen: Het toxine verspreidt zich vanaf de plaats van binnenkomst via de bloedbaan totdat het het centrale zenuwstelsel bereikt, met name het ruggenmerg en de hersenen.

4. Zenuwsignalen blokkeren: Tetanustoxine richt zich op remmende neuronen in het centrale zenuwstelsel. Remmende neuronen spelen normaal gesproken een cruciale rol bij het beheersen van spiercontracties door overmatig vuren van motorneuronen te voorkomen. Tetanospasmin blokkeert de afgifte van neurotransmitters (zoals glycine) uit remmende neuronen, waardoor dit controlemechanisme wordt verstoord.

5. Aanhoudende spiersamentrekkingen: Zonder normaal functionerende remmende neuronen is er sprake van een toegenomen en aanhoudend vuren van motorneuronen, wat leidt tot spierspasmen. Deze onvrijwillige spiersamentrekkingen kunnen verschillende delen van het lichaam aantasten, waardoor stijfheid en stijfheid in de kaak (kaak), nek en rug ontstaat.

6. Moeilijkheden met slikken: Spasmen van de kaak- en keelspieren kunnen het slikken lastig of zelfs onmogelijk maken. Dit kan leiden tot complicaties zoals ondervoeding en vochtonevenwichtigheden.

7. Spasmen en pijnlijke episoden: Tetanus kan ernstige spasmen veroorzaken die zeer pijnlijk kunnen zijn. Deze spasmen kunnen de romp, ledematen en ademhalingsspieren aantasten, waardoor ademhalen moeilijk wordt.

8. Betrokkenheid van het autonome zenuwstelsel: In ernstige gevallen kan het autonome zenuwstelsel worden aangetast, waardoor afwijkingen in de hartslag, bloeddruk en zweten ontstaan.

9. Complicaties en risico's: Een tetanusinfectie kan tot ernstige complicaties leiden, zoals longontsteking, ademhalingsproblemen, ernstige weefselschade en bloedstolsels. Als tetanus niet snel en effectief wordt behandeld, kan het fataal zijn.

10. Behandeling: De behandeling van tetanus omvat het toedienen van anti-tetanus-antitoxine om het circulerende toxine te neutraliseren en verdere schade te voorkomen. Antibiotica worden ook gebruikt om de bacteriële infectie te behandelen. Bovendien krijgen patiënten ondersteunende zorg om de symptomen onder controle te houden, spierspasmen onder controle te houden en complicaties te voorkomen.

Het is van cruciaal belang om gevaccineerd te zijn tegen tetanus om infectie en de mogelijk levensbedreigende complicaties ervan te voorkomen. Routinematige tetanusvaccinatie als onderdeel van het DTaP-vaccin (difterie, tetanus en kinkhoest) tijdens de kindertijd en regelmatige boostervaccinaties gedurende de volwassenheid bieden effectieve bescherming tegen tetanus.