Parasympathische effecten:

1. Hartslag: Het parasympathische systeem verlaagt de hartslag door de snelheid van elektrische impulsen die door de sinoatriale knoop (SA-knoop) worden gegenereerd, te vertragen. Dit effect wordt voornamelijk gemedieerd via de nervus vagus.

2. Contractiliteit: Parasympathische stimulatie vermindert de contractiliteit van het myocard, waardoor de kracht van de hartcontracties afneemt.

3. AV-geleiding: De nervus vagus kan lichte vertragingen veroorzaken in de geleiding van elektrische impulsen van de boezems naar de kamers via de atrioventriculaire knoop (AV-knoop).

Sympathische effecten:

1. Hartslag: Het sympathische zenuwstelsel verhoogt de hartslag door de elektrische impulsen te versnellen die door de SA-knoop worden gegenereerd.

2. Contractiliteit: Sympathische stimulatie verbetert de contractiliteit van het myocard, wat leidt tot krachtigere hartcontracties.

3. AV-geleiding: Het sympathische systeem vergemakkelijkt een snellere geleiding van elektrische impulsen door de AV-knoop, waardoor een efficiëntere overdracht van signalen van boezems naar ventrikels mogelijk wordt.

4. Vaatverwijding en vernauwing: Sympathische stimulatie kan indirect het hart beïnvloeden door vernauwing of verwijding van de bloedvaten in de coronaire circulatie te veroorzaken. Vernauwing vermindert de bloedtoevoer naar het hart, terwijl dilatatie deze verbetert.

5. Aritmieën: Overmatige sympathische activiteit kan leiden tot abnormale hartritmes, zoals tachycardie (snelle hartslag) of aritmieën (onregelmatige hartslag).

Over het algemeen speelt het autonome zenuwstelsel een cruciale rol bij het reguleren van de hartslag, de contractiliteit en de elektrische geleiding. Terwijl het parasympathische systeem over het algemeen het hart en zijn activiteiten vertraagt, werkt het sympathische systeem door het versnellen en versterken van de hartfunctie, waardoor het lichaam wordt voorbereid op fysieke of stressvolle situaties.