Transfusie van niet-overeenkomend bloed kan leiden tot een mogelijk levensbedreigende aandoening die een hemolytische transfusiereactie wordt genoemd. Dit is wat er doorgaans gebeurt als er niet-overeenkomend bloed wordt gegeven:

Onmiddellijke reactie:

- Binnen enkele minuten tot uren na de transfusie kan de patiënt koude rillingen, koorts, angst en kortademigheid ervaren.

Hemolyse:

- De incompatibele antilichamen die in het plasma van de ontvanger aanwezig zijn, vallen de getransfundeerde rode bloedcellen aan en veroorzaken hun afbraak (hemolyse). Hemoglobine en celresten komen vrij in de bloedbaan.

DIC en nierschade:

- Het vrijkomen van hemoglobine en celfragmenten kan gedissemineerde intravasculaire coagulatie (DIC) veroorzaken, een aandoening waarbij abnormale stolling door het hele lichaam optreedt.

- DIC kan leiden tot wijdverbreide bloedingen en orgaanschade, waaronder nierfalen.

Splenomegalie en geelzucht:

- De milt speelt een rol bij het verwijderen van beschadigde rode bloedcellen uit de bloedsomloop. Als reactie op de hemolyse kan de milt groter worden (splenomegalie).

- Terwijl de lever de afgebroken hemoglobine verwerkt, hoopt een overmatig bilirubine zich op, waardoor geelzucht ontstaat (gele verkleuring van de huid en ogen).

Nierfalen en shock:

- De beschadigde rode bloedcellen, celresten en een teveel aan hemoglobine kunnen de niertubuli verstoppen, waardoor acuut nierletsel ontstaat en mogelijk nierfalen ontstaat.

- De ophoping van giftige stoffen en verlies van bloedvolume kunnen een shock in de bloedsomloop en een daling van de bloeddruk veroorzaken.

Behandeling:

Bij een hemolytische transfusiereactie wordt de transfusie direct stopgezet en worden ondersteunende maatregelen genomen:

- Intraveneuze vloeistoffen om de bloedsomloop op peil te houden en nierschade te voorkomen.

- Medicijnen om koorts onder controle te houden en shock te bestrijden.

- Behandeling van gedissemineerde intravasculaire stolling, indien nodig.

- In ernstige gevallen kan een wisseltransfusie nodig zijn om het onverenigbare bloed te verwijderen en te vervangen door compatibel bloed.

Preventie blijft cruciaal om niet-overeenkomende bloedtransfusies te voorkomen. Zorgvuldige patiëntidentificatie, grondige bloedtypering en cross-matchingprocedures, en strikte naleving van transfusieprotocollen zijn essentieel om de veiligheid van de patiënt te garanderen.