Materiële deprivatie verwijst naar situaties waarin huishoudens niet in staat zijn zich een deel van de minimaal aanvaardbare levensstandaard te veroorloven in de landen waar zij wonen. Materiële deprivatie kan bestaan uit het ontbreken van ten minste twee van de negen items die als belangrijk worden beschouwd in een samenleving. Enkele essentiële items die voor de meting worden meegenomen, kunnen zijn:adequate verwarming van huis of woning, consumptie van kippenvlees ten minste elke tweede dag, de mogelijkheid om een jaarlijkse vakantie van een week weg van huis te betalen, enz.
Het niveau van de middelen die nodig zijn om materiële deprivatie te voorkomen varieert van land tot land, dus er kunnen verschillende indicatoren voor zijn, afhankelijk van het betrokken land.