Wanneer er sprake is van een verhoogde zoutinname, reageren de nieren op verschillende manieren om de zout- en vochtbalans van het lichaam op peil te houden. Dit zijn de belangrijkste reacties:

1. Verhoogde glomerulaire filtratiesnelheid (GFR):De nieren verhogen de snelheid waarmee het bloed door de glomeruli stroomt, wat leidt tot een toename van de hoeveelheid gevormd filtraat. Hierdoor kunnen de nieren meer van het overtollige zout verwerken en filteren.

2. Reabsorptie van natrium:In de proximale tubulus reabsorberen de nieren actief natriumionen uit het filtraat terug in de bloedbaan. Wanneer er sprake is van een toename van de zoutinname, wordt de reabsorptie van natrium verbeterd om meer zout in het lichaam vast te houden.

3. Activering van het renine-angiotensine-aldosteronsysteem (RAAS):De verhoogde zoutinname leidt tot een verlaging van de natriumconcentratie in de distale tubuli en verzamelkanalen van de nieren. Dit veroorzaakt de activering van het renine-angiotensine-aldosteronsysteem. Renine komt vrij, wat leidt tot de productie van angiotensine II, dat de afgifte van aldosteron uit de bijnieren stimuleert. Aldosteron werkt op de nieren om de reabsorptie van natriumionen te verbeteren en de kaliumsecretie te verhogen.

4. Onderdrukking van atriaal natriuretisch peptide (ANP):De nieren reageren ook op een verhoogde zoutinname door de productie van atriaal natriuretisch peptide (ANP) te onderdrukken. ANP is een door het hart geproduceerd hormoon dat de uitscheiding van natrium en water bevordert. Wanneer de zoutinname hoog is, wordt de afgifte van ANP verlaagd, waardoor de nieren meer natrium en vocht kunnen vasthouden.

5. Dorstmechanisme:Een verhoogde zoutinname kan leiden tot een gevoel van dorst, waardoor mensen worden aangemoedigd meer water te consumeren. Dit helpt het overtollige zout te verdunnen en de vochtbalans in stand te houden.

Door deze aanpassingen door te voeren, werken de nieren aan het herstellen van de elektrolyten- en vochtbalans van het lichaam, ondanks een verhoogde zoutinname. In gevallen van chronische hoge zoutinname of onderliggende nieraandoeningen kan het vermogen van de nieren om te reageren en het zoutgehalte te reguleren echter worden aangetast, wat kan leiden tot mogelijke gezondheidscomplicaties.