De vroege verklaringen voor de oorzaken van gele koorts waren gevarieerd en vaak speculatief, en weerspiegelden het beperkte inzicht in de overdracht van ziekten en de immunologie in die tijd. Enkele van de vroege verklaringen waren onder meer:

Miasma-theorie :Dit was een wijdverbreid geloof in de 18e en het begin van de 19e eeuw. Miasma verwees naar schadelijke dampen of dampen waarvan men dacht dat ze opstegen uit moerassen, moerassen en ander vochtig, rottend organisch materiaal. Er werd aangenomen dat deze miasma's ziektes met zich meebrachten, waaronder gele koorts.

Besmettingstheorie :Deze theorie suggereerde dat gele koorts werd overgedragen door direct contact met een geïnfecteerde persoon of zijn kleding, beddengoed of andere bezittingen. Dit idee kreeg terrein naarmate het bewijsmateriaal zich opstapelde over de verspreiding van de ziekte onder nauwe contacten van geïnfecteerde individuen.

Klimaat en geografie :Sommige vroege waarnemers merkten het verband op tussen uitbraken van gele koorts en bepaalde geografische locaties en klimatologische omstandigheden, met name tropische en subtropische gebieden met een hoge luchtvochtigheid en warme temperaturen. Dit leidde tot het idee dat klimaat- en geografische factoren een belangrijke rol speelden bij het optreden en de verspreiding van de ziekte.

Waterverontreiniging :In het begin van de 19e eeuw stelden sommige artsen voor dat gele koorts kon worden overgedragen via vervuilde waterbronnen, zoals putten of waterreservoirs. Deze hypothese was gebaseerd op observaties dat de ziekte vaak voorkwam in gebieden met slechte sanitaire voorzieningen en waterfiltratie.

Het is belangrijk op te merken dat deze vroege verklaringen geen wetenschappelijk inzicht in de werkelijke oorzaak van gele koorts ontbeerden. Pas aan het einde van de 19e eeuw werd de specifieke rol van de Aedes aegypti-mug als de belangrijkste transmissievector ontdekt, wat een revolutie teweegbracht in het begrip en de preventie van de ziekte.