Artsen werden in de jaren veertig van de negentiende eeuw geconfronteerd met grote uitdagingen bij het voorkomen van infecties vanwege het beperkte wetenschappelijke inzicht en het gebrek aan technologieën die we tegenwoordig als vanzelfsprekend beschouwen. Hoewel er enkele antiseptische praktijken in opkomst waren, werden deze niet algemeen aanvaard of volledig effectief. Hier volgen enkele methoden die in die periode zijn gebruikt om infectie te voorkomen:

Aderlating: Er werd aangenomen dat deze gangbare medische praktijk schadelijke stoffen uit het lichaam vrijmaakte en vloeistoffen in evenwicht bracht, maar in werkelijkheid verhoogde het het risico op infecties.

Cuppen: Er werden verwarmde cups op de huid aangebracht om zuigkracht te creëren, "onzuiverheden" naar buiten te trekken en de bloedstroom te bevorderen. Hoewel men dacht dat cupping verschillende kwalen verlichtte, droeg cupping niet bij aan het voorkomen van infecties.

Zuiveringsmiddelen en braakmiddelen: Artsen schreven vaak zuiveringsmiddelen (laxeermiddelen) en braakmiddelen (middelen die braken opwekken) voor om het lichaam te reinigen en ziekten te behandelen, maar deze methoden kunnen patiënten verzwakken en vatbaarder maken voor infecties.

Isolatie: In sommige gevallen werden patiënten met infectieziekten geïsoleerd om de verspreiding van infecties te voorkomen. Deze praktijk kwam later in de 19e eeuw vaker voor.

Verbeterde hygiëne: Er werd steeds meer nadruk gelegd op hygiëne en reinheid in medische omgevingen, waarbij artsen hun handen begonnen te wassen voordat ze patiënten onderzochten en schonere instrumenten gebruikten. Effectieve sterilisatietechnieken waren echter nog in ontwikkeling.

Jodide en zilvernitraat: Sommige artsen begonnen jodium en zilvernitraat te gebruiken om wonden te reinigen, maar deze stoffen hadden een beperkte effectiviteit bij het voorkomen van infecties.

Antiseptische procedures: Ignaz Semmelweis, een Hongaarse arts, observeerde de hoge infectiecijfers in verloskundige klinieken en leverde een belangrijke bijdrage aan de infectiepreventie. Hij pleitte voor veelvuldig handenwassen met een gechloreerde kalkoplossing, waardoor het aantal infecties effectief daalde. Zijn ideeën stuitten echter op weerstand van velen in de medische gemeenschap.

Vroege antiseptische chirurgie: In de jaren 1840 begonnen sommige chirurgen, zoals Robert Liston, antiseptische technieken te gebruiken tijdens operaties, zoals het wassen van instrumenten in carbolzuur en het reinigen van wonden met chlooroplossing. Deze praktijken waren echter nog niet wijdverspreid en het algemene begrip van de kiemtheorie ontbrak nog steeds.

Over het geheel genomen werd de infectiepreventie in de jaren veertig van de negentiende eeuw sterk beperkt door de beperkte wetenschappelijke kennis en praktijken van die tijd. Het duurde nog tientallen jaren voordat het ware begrip van infectieoverdracht, handhygiëne en de kiemtheorie een revolutie teweegbracht in de medische praktijk en het aantal infecties aanzienlijk terugdrong.