Ischemische respons van het centrale zenuwstelsel (CZS) wordt veroorzaakt door een vermindering van de bloedtoevoer naar de hersenen, wat leidt tot een afname van de zuurstof- en glucosetoevoer naar de hersencellen. Dit kan optreden als gevolg van verschillende factoren, waaronder:

1. Arteriële occlusies: Verstopping van een slagader die bloed naar de hersenen levert, zoals bij een beroerte, kan tot ischemie leiden.

2. Verlaagd hartminuutvolume: Aandoeningen die het vermogen van het hart om bloed te pompen verminderen, zoals hartfalen of hartritmestoornissen, kunnen onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen veroorzaken.

3. Vasospasme: Vernauwing van de hersenslagaders als gevolg van spasmen kan de bloedtoevoer beperken.

4. Verhoogde intracraniale druk: Verhoogde druk in de schedel kan hersenweefsel en bloedvaten comprimeren, wat leidt tot ischemie.

5. Bloedarmoede: Lage niveaus van rode bloedcellen of hemoglobine kunnen de zuurstoftoevoer naar de hersenen verminderen.

6. Hypoglykemie: Abnormaal lage bloedsuikerspiegels kunnen de energievoorziening van de hersenen beperken.

7. Giftige stoffen en medicijnen: Bepaalde medicijnen en toxines, zoals koolmonoxide, kunnen de zuurstoftoevoer of het metabolisme verstoren.

8. Uitdroging: Ernstige uitdroging kan het bloedvolume verminderen en de hersencirculatie belemmeren.

9. Hypotensie: Een lage bloeddruk kan leiden tot onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen.

10. Hyperviscositeitssyndromen: Aandoeningen die de viscositeit van het bloed verhogen, zoals polycythaemia vera, kunnen de bloedtoevoer naar kleine bloedvaten in de hersenen belemmeren.

De ischemische respons van het CZS wordt geïnitieerd wanneer deze factoren een afname van de cerebrale bloedstroom veroorzaken, wat leidt tot een cascade van gebeurtenissen gericht op het herstellen van de toevoer van zuurstof en voedingsstoffen naar de hersenen. Deze reactie omvat meerdere fysiologische mechanismen, waaronder vasodilatatie, verhoogde bloedstroom, metabolische veranderingen en neuronale aanpassing.