Een ruggenprik, ook wel lumbaalpunctie genoemd, is een procedure waarbij een dunne naald in de subarachnoïdale ruimte in de onderrug wordt ingebracht om hersenvocht (CSF) op te vangen voor diagnostische of therapeutische doeleinden. De subarachnoïdale ruimte bevindt zich rond het ruggenmerg en bevat CSF, dat de hersenen en het ruggenmerg baadt. De procedure wordt doorgaans uitgevoerd in de tussenwervelruimte L3-L4 of L4-L5, de ruimtes tussen de derde en vierde en de vierde en vijfde lendenwervel.