Er zijn verschillende factoren die ongecontroleerde celgroei kunnen veroorzaken en uiteindelijk tot kanker kunnen leiden. Enkele veel voorkomende oorzaken zijn:

1. Genetische mutaties: Mutaties in bepaalde genen, vooral die welke betrokken zijn bij de regulering van de celcyclus, kunnen de normale controlepunten verstoren en ervoor zorgen dat cellen zich ongecontroleerd kunnen delen. Deze mutaties kunnen tijdens het leven van een persoon worden geërfd of verworven als gevolg van verschillende factoren, zoals blootstelling aan kankerverwekkende stoffen, straling of fouten in de DNA-replicatie.

2. Disfunctie van tumorsuppressorgenen: Tumorsuppressorgenen zijn verantwoordelijk voor het remmen van de celgroei en het bevorderen van apoptose (geprogrammeerde celdood) wanneer DNA-schade wordt gedetecteerd. Mutaties of deleties van tumorsuppressorgenen kunnen deze ineffectief maken, waardoor cellen met beschadigd DNA kunnen overleven en zich kunnen blijven delen. Voorbeelden van belangrijke tumorsuppressorgenen zijn onder meer TP53 (coderend voor het p53-eiwit) en RB (coderend voor het retinoblastoma-eiwit).

3. Activering van oncogenen: Oncogenen zijn gemuteerde vormen van normale genen die proto-oncogenen worden genoemd. Deze mutaties leiden tot de overproductie van eiwitten die betrokken zijn bij celgroei en -deling, waardoor een ongecontroleerde celdeling wordt bevorderd. Activering van oncogenen kan plaatsvinden via verschillende mechanismen, zoals genamplificatie, chromosomale translocaties of puntmutaties.

4. Ontregeling van controlepunten van de celcyclus: Celcycluscontrolepunten zijn kritische controlemechanismen die de voortgang van de celcyclus stoppen als DNA-schade wordt gedetecteerd. Door ontregeling of slecht functioneren van deze controlepunten kunnen beschadigde cellen aan detectie ontsnappen en zich blijven delen, wat leidt tot genomische instabiliteit en de ontwikkeling van kanker.

5. Defecten in DNA-reparatiemechanismen: DNA-schade komt vaak voor in cellen, maar efficiënte DNA-reparatiemechanismen zorgen er normaal gesproken voor dat deze schade correct wordt gerepareerd. Defecten of tekortkomingen in DNA-reparatieroutes, zoals die waarbij de BRCA1- en BRCA2-genen betrokken zijn, kunnen leiden tot accumulatie van DNA-schade en een verhoogd risico op kanker.

Het is belangrijk op te merken dat kanker meestal het gevolg is van meerdere genetische veranderingen, en dat de exacte combinatie van factoren die ongecontroleerde celgroei veroorzaken, kan variëren afhankelijk van het type kanker en individuele omstandigheden.