Artritis is een gewrichtsaandoening die pijn, stijfheid en ontsteking van één of meerdere gewrichten veroorzaakt. Volgens het Nationaal Centrum voor chronische ziektepreventie en gezondheidsbevordering lijden naar schatting 46 miljoen mensen aan een of andere vorm van artritis. Artrose en osteoartrose zijn veelvoorkomende vormen van artritis die worden veroorzaakt door slijtage of letsel aan de gewrichten.

Wat is artritis?

Artritis beïnvloedt de gewrichten. Een gewricht, waar twee botten samenkomen, maakt het mogelijk om het lichaam te bewegen. Schade aan dit gebied, ook bekend als artritis, kan chronische ontsteking of zwelling, roodheid, hitte, pijn en een afname in beweging veroorzaken. Deze gewrichtsdisfunctie kan worden veroorzaakt door ouderdom, verwonding, infectie of auto-immuunziekten waarbij het lichaam zichzelf aanvalt.

Wat is artrose?

Artrose of "OA", het meest voorkomende type artritis, is typisch veroorzaakt wanneer het kraakbeen dat de uiteinden van de botten bedekt begint te slijten. De botten beginnen dan samen te wrijven. Deze wrijving kan chronische of terugkerende pijn, ochtendstijfheid en algehele afname van beweging veroorzaken. Ontsteking, de reactie van het lichaam op verwondings- of ziekteprocessen, is een ander symptoom dat al dan niet aanwezig kan zijn. In sommige gevallen veroorzaakt artrose de gewrichtsmisvormingen en crepitus. Crepitus is het knettergeluid dat ontstaat wanneer twee aangetaste gewrichten samen wrijven.

Wat is osteoartrose?

Osteoartrose is een andere naam voor de chronische aandoening die bekend staat als artrose. Deze gewrichtsaandoening wordt ook aangeduid als degeneratieve gewrichtsaandoening. Artrose is gebruikelijk in de handen, voeten en grotere gewrichten zoals de wervelkolom of de heupen, maar kan in elk gewricht van het lichaam voorkomen. Typisch is er een minimale tot geen ontsteking die gepaard gaat met pijn, stijfheid en beperkte mobiliteit.

Typen artrose en osteoarthrose

Er zijn twee soorten osteoartritis of osteoartrose: primair en secundair. Primaire OA is een aandoening waarbij het watergehalte van het beschermende kraakbeen afneemt met de leeftijd. Dit versterkt de gewrichtsdegeneratie en veroorzaakt de symptomen van artrose en osteoartrose.

Secundaire OA wordt veroorzaakt door een verwonding, of een medische of aangeboren aandoening. Medische oorzaken van artrose kunnen dingen omvatten als diabetes, lupus, obesitas en hormonale stoornissen. Aangeboren aandoeningen, of problemen die zich voordoen bij een zich ontwikkelende foetus, die tot OA kan leiden, zijn zaken als heupdysplasie of een verkeerde uitlijning van de heupen en dislocaties.

Diagnose osteoartritis en osteoarthrose

Het meest voorkomende teken van elke vorm van artritis is pijn, stijfheid en gewrichtsmisvorming. Lichamelijk onderzoek van de aangetaste gewrichten kan ook helpen om de aanwezigheid van artrose of osteoartrose te bepalen. Röntgenfoto's worden gebruikt om de ernst van gewrichtsschade en de progressie ervan te beoordelen.

Hoe om te gaan met artrose en osteoarthrose

De behandeling omvat het gebruik van NSAID's (niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen), oefeningen en aanpassingen tot moeilijke dagelijkse activiteiten. Rust en gewrichtsbescherming via spalken of bracing worden aanbevolen bij een opflakkering van de symptomen. In ernstige gevallen kunnen corticosteroïd-injecties om ontstekingen te kalmeren of een operatie om pijn te verminderen en de mobiliteit te vergroten een optie zijn.