Klinisch onderzoek van een patiënt met ascites omvat een reeks lichamelijke onderzoekstechnieken om de aanwezigheid, kenmerken en onderliggende oorzaken van vochtophoping in de peritoneale holte vast te stellen. Hier is een stapsgewijze benadering van het klinische onderzoek van een patiënt met ascites:

1. Inspectie:

- Observeer het uiterlijk van de buik van de patiënt. Zoek naar:

- Opgezette of vergroting van de buik.

- Uitpuilende flanken.

- Naveluitsteeksel of eversie.

- Zichtbare buikaderen (caput medusae).

2. Palpatie:

- Palpeer de buik voorzichtig met beide handen.

- Beoordeel op gevoelige gebieden, massa's of hernia's.

- Controleer of er sprake is van vloeiende sensatie (een golvende, golfachtige beweging die je met de ene hand voelt terwijl je met de andere hand tikt).

- Voel of er sprake is van wisselende dofheid (een verandering in de percussietoon van dof naar trommelvlies terwijl de patiënt heen en weer rolt).

3. Auscultatie:

- Gebruik een stethoscoop om te luisteren naar darmgeluiden in alle vier de kwadranten van de buik.

- Beoordeel of er sprake is van een spatschudding (een spattend geluid dat over de buik gehoord wordt nadat de patiënt zachtjes heen en weer geschud is).

4. Percussie:

- Percussie systematisch op de buik, beginnend vanuit één kwadrant en met de klok mee.

- Identificeer gebieden met dofheid (wat duidt op vloeistof) en tympanie (wat duidt op gas).

- Bepaal de vloeistofgolf (een golfachtige fluctuatie die gevoeld wordt tijdens het percusseren van de buik).

5. Extra manoeuvres:

- Vraag de patiënt om rechtop te gaan zitten en te observeren op houdingsveranderingen in de verdeling van het buikvocht.

- Voer een rectaal onderzoek uit om eventuele afwijkingen, massa's of gevoeligheid te voelen.

- Beoordeel op andere tekenen van een leverziekte, zoals geelzucht, spider-angiomen, palmair erytheem en leverpalmen.

6. Diagnostische tests:

- Afhankelijk van de bevindingen uit het klinisch onderzoek kunnen aanvullende diagnostische onderzoeken nodig zijn, zoals:

- Abdominale echografie om de aanwezigheid te bevestigen en de kenmerken van ascites te beoordelen.

- Paracentese (verwijderen van buikvocht met een naald) om het vocht te analyseren en de oorzaak ervan vast te stellen.

- Bloedonderzoek om de leverfunctie, nierfunctie en elektrolytniveaus te evalueren.

Door deze klinische onderzoekstechnieken zorgvuldig uit te voeren, kunnen beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg de aanwezigheid van ascites identificeren, de ernst ervan beoordelen en de onderliggende oorzaak vaststellen, wat helpt bij een passend beheer en behandeling.