Een azuleen is een type koolwaterstofmolecuul met een centrale vijfledige koolstofring (een cyclopentadieenring) met zeven koolstofatomen gerangschikt in een driehoekige zeshoek eromheen. Azulenen zijn aromatische verbindingen, wat betekent dat ze een cyclische, platte structuur hebben met afwisselende dubbele bindingen en enkele bindingen tussen de koolstofatomen. De zevenledige ring in azulenen wordt de azuleenring genoemd.

Azulenen zijn zeer reactief en kunnen verschillende chemische reacties ondergaan. Ze worden vaak gebruikt als uitgangsmateriaal voor de synthese van andere organische verbindingen, waaronder farmaceutische producten, kleurstoffen en geurstoffen. Azulenen komen ook van nature voor in sommige planten en mariene organismen.

Een van de opvallende kenmerken van azulenen is hun intens blauwe kleur. Deze kleur is te danken aan de aanwezigheid van de zevenledige azuleenring, die een absorptiemaximum heeft in het zichtbare gebied van het spectrum. De kleur van azulenen kan variëren afhankelijk van de substituenten die aan de azuleenring zijn bevestigd.

Azulenen werden voor het eerst ontdekt in de 19e eeuw, maar pas in de jaren dertig werd hun structuur volledig begrepen. Sindsdien zijn azulenen een belangrijke klasse van verbindingen in de organische chemie geworden en zijn ze uitgebreid bestudeerd vanwege hun unieke eigenschappen en potentiële toepassingen.